İstanbul Ticaret Borsası’nın katma değeri yüksek tarımsal ürünlerin yaygınlaştırılması amacıyla başlattığı “Altın Tohumlar” projesinde bu ay salep ele alındı.
Online gerçekleştirilen ve herkese açık olan toplantının açılış konuşmasını İstanbul Ticaret Borsası Meclis Başkanı Ahmet Bülent Kasap, moderatörlüğünü İSTİB Araştırma Geliştirme ve Proje Şubesi Şefi Hakan Kopuz yaptı. Toplantıya, 19 Mayıs Üniversitesi Bafra Meslek Yüksekokulu Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ömer Çalışkan, Kahramanmaraş Doğu Akdeniz Geçit Kuşağı Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Bahçe Bitkileri Bölüm Başkanı Dr. Esra Bulunuz Palaz, Türkiye Milli Botanik Bahçesi Müdürlüğü Ziraat Yüksek Mühendisi Kürşad Duyar ve Ekolojik üreticiler Eğitim ve Yardımlaşma Derneği (EKOMDER) Başkanı Hakkı Karaman konuşmacı olarak katıldı.
“SALEPTE ATILAN HER ADIM GELECEĞE YATIRIMDIR”
İSTİB Meclis Başkanı Ahmet Bülent Kasap, salebin yalnızca bir bitki değil aynı zamanda yüksek katma değerli bir sanayi hammaddesi olduğunu belirterek, “Salebin, gıda sektöründen kozmetiğe, eczacılıktan dondurmaya kadar uzanan geniş bir kullanım alanı bulunuyor. Bu yönüyle salep, ülkemizde yalnızca bir kış içeceği olarak değil, doğru politikalarla dört mevsim ekonomik getiri sağlayan bir ürün haline gelmelidir. Katma değer yaratma kapasitesi, ihracat potansiyeli ve gıda sanayinden kozmetiğe kadar uzanan geniş kullanım alanıyla salep, bu alanda atacağımız her adımın geleceğe yapılmış bir yatırım olduğunu gösteriyor” dedi.
“SALEPTE ÇEŞİTLİLİĞİMİZ FAZLA”
Türkiye’nin coğrafi konumu sayesinde salep çeşitliliği açısından zengin olduğunu belirten 19 Mayıs Üniversitesi Bafra Meslek Yüksekokulu Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ömer Çalışkan, “Türkiye salep türleri açısından zengin bir ülke. Kullanım alanının fazlalığı nedeniyle talep her geçen gün artıyor. Ancak, üretim yeterli seviyede değil. Ekonomik değeri yüksek olsa da önemli yatırım maliyetleri var. En az 2-3 yıllık bir süreci kapsayan yatırım gerektirir. Bu işe girecek olanların uzun vadeli bir planla hareket etmeleri gerekir” şeklinde konuştu.
“HIZLI KAZANÇ HAYALİYLE BU İŞE BAŞLANMAMALI”
Kahramanmaraş Doğu Akdeniz Geçit Kuşağı Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Bahçe Bitkileri Bölüm Başkanı Dr. Esra Bulunuz Palaz ise salebin zor bir bitki olduğunu vurgulayarak, “Salep, tarımla daha önce ilgilenmemiş veya tarıma yeni başlayacak kişiler için gerçekten çok zor bir bitkidir. Tarımsal deneyimi olmayanlar için bu işe girmek büyük bir risk taşır. Hemen para kazanmak isteyenlere salep yetiştiriciliğini tavsiye etmiyorum. Salep, yıllar süren bir serüven. Sabır gerektiriyor, hızlı kazanç hayaliyle bu işe başlanmamalı” dedi.
“KAÇAK SÖKÜMLER, ÜRETİMİ GÖLGELİYOR”
Türkiye Milli Botanik Bahçesi Müdürlüğü Ziraat Yüksek Mühendisi Kürşad Duyar, Türkiye’de salep bitkisine yönelik kaçak söküm oranlarının oldukça yüksek olduğunu vurgulayarak, “Bu durum, doğal popülasyonları ciddi şekilde tehdit ediyor. Üretim yeterli düzeyde değilken tüketim talebinin yüksek olması, kaçak sökümlerin de yaygın olduğunu açıkça ortaya koyuyor. Salep yetiştiriciliği çiftçi düzeyinde yaygınlaştırılır ve bilinçli bir üretim süreci kurulursa, kaçak söküm yapanlar için bir pazar kalmaz. Ayrıca, faturasız ürün satışı da önemli bir sorun. Şu anda salep üretim ve ticareti yapan 18 onaylı firma var. Bu firmaların da denetimleri düzenli olarak yapılmalı ve piyasadaki ürünler mutlaka faturalandırılmalıdır. Ancak bu şekilde kaçak sökümler engellenebilir” dedi.
“YENİ SİSTEMLER VE TEKNOLOJİLER GELİŞTİRİLMELİ”
Salep üretiminde doğru planlama ve sürdürülebilirlik konusuna dikkat çeken Ekolojik Üreticiler Eğitim ve Yardımlaşma Derneği (EKOMDER) Başkanı Hakkı Karaman, “Mevcut koşullar, ürünün uzun süreli saklanması için yeterli değil. Bu alanda yeni sistemler ve teknolojiler geliştirilmesi gerekiyor. Ayrıca yönetmelik eksikleri var. Kaçak söküm ve kayıtdışı üretimle ilgili takip çok sınırlı… Piyasada salebi işleyen, satan baharatçılara, dondurmacılara ‘bu ürün nereden geldi?’ diye sorulmuyor. Bu büyük bir sorun. Diğer taraftan salep üreticisinden talep edilen 5.000 TL’lik kayıt ücreti küçük üreticiyi üretimden uzaklaştırıyor ve kayıt dışı üretimi teşvik ediyor ” dedi.
SİVİL TOPLUM KURULUŞU
1 gün önceGAYRİMENKUL - OTOMOBİL
2 gün önceGAYRİMENKUL - OTOMOBİL
3 gün önceRÖPORTAJ
10 gün önceGENEL
27 gün önceSİVİL TOPLUM KURULUŞU
20 Haziran 2025RÖPORTAJ
20 Haziran 2025