Esnaf Bülteni Dergisi olarak iletişimde olduğumuz yüzlerce şirkette gördüğümüz yönetici sorunları, yönetici değiştirmenin oluşturacağı sorunlar, yöneticilerin ve şirketlerin zaafları ile yönetim açığının nasıl kapatılacağını işinin ehli ve bu konuların uzmanı İstanbul Ticaret Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Murat Kasımoğlu ve SMMM-MBA Zeynep Odabaşı Filiz’e sorduk.
Şirket yöneticilerinin değişmesi ile şirkette meydan gelecek yönetimsel değişimlerin etkilerini, önemini ve faydalını anlattılar.
Eşref Küçükateş: İş dünyasında günümüzün en önemli dinamiği nedir? Bu dinamiğin etkileri nelerdir?
Prof. Dr. Murat Kasımoğlu: Günümüz değişim ve dönüşüm günü. Artık her şeyin değiştiği bir çağa girdik. Sanayinin, teknolojinin, bilişimin süratli değişimi tüm sektörleri ve hatta tüm dünyayı etkisi altına almış durumda. Sadece iş dünyasının değil hayatın her alanının en belirleyici parametresi; değişim. Herkesçe bilindiği gibi; değişmeyen tek şey değişim. Değişmeyi göze alamayan şirket ve kurumlar, piyasa koşulları sebebiyle iki seçenekle karşı karşıya; biri ‘değişmek’ diğeri ‘yok olmak’. Kurumlar gibi bireyler de değişim fırtınasına uyumlanmak, günlük yaşantısını yenilediği gibi iş yaşantısını da tasarlamak durumunda. Kurumların yönetim birimleri de yönetim becerilerini değişen dünya düzenine göre kurguluyor.
Eşref Küçükateş: Şirketlerdeki değişimi nasıl anlayabiliriz? Bu değişimin şirket ve çalışanlar üzerindeki etkisi nasıldır?
SMMM-MBA Zeynep Odabaşı Filiz: Şirketlerde değişim, çoğu zaman güç dağılımının değişmesine yol açar. Şirketlerin nasıl değiştiğini anlamak için gücün nasıl kaybedildiğini anlamak şarttır. Birey için güç ve mevki kaybı acı verici, hatta yıkıcı olabilir. Şirket için ise yönetim, sistem ve işleyiş değişiklikleri çoğu zaman sağlıklı bir etki yaratır. Yeni fikirler, yeni bilgiler, yeni teknolojilerin devreye girmesi önceki yönetim sırasında ortaya çıkan ve süregelen sorunların çözülmesine olanak verir. Elbette yönetimdeki devir tesliminin şirketi daha iyiye götüreceği garanti değildir. Ancak bu gibi nüfuz kaymaları hemen her zaman değişimle ve en azından uyum gösterme yeteneğiyle bağlantılıdır. Yönetim gücünün el değiştirmesi kendisine bağlı bütün birimlerde de değişimi beraberinde getirir.
Eşref Küçükateş: En başından beri konuştuğumuz şey değişim. Bireyler, toplumlar, şirketler her an bir değişim içinde, haliyle makamlar da değişiyor. Makamların değişmesinin nedeni, şirketler ve yöneticilere etkisi nedir?
Prof. Dr. Murat Kasımoğlu: Yönetim günün koşullarına uyum sağlamak için vizyonunu nasıl değiştirmek durumundaysa makamlar da er ya da geç değişime maruz kalır. Kazandığımız otoriteyi yitirme ihtimalimiz de her zaman söz konusu tabi. Dikkatlerin üzerimizde olması ve olayların merkezinde yer almamız çoğu zaman başkalarını bizimle rekabete iter. Hiçbir şey olmasa bile, herkesin gözünün bize ve eylemlerimize dikilmesine yol açar. Koşullar ve sorunlar değiştikçe, yeni yaklaşımlar, yeni beceriler ve yeni ilişkiler geliştirmek gerekir. Yönetimin kaybedilmesine yol açan en önemli faktörlerden biri budur. Yönetim, koşulların çoğu zaman bizden daha değişken olması nedeniyle kaybedilir.
Eşref Küçükateş: Yönetim kültürünün ve yöneticilik makamına giden yolda elde edilen tecrübelerin yöneticilik dönemine etkileri nelerdir?
Prof. Dr. Murat Kasımoğlu: Yönetim konumlarına çaba harcamaksızın ulaşan yöneticiler, gücün kazanılma yolları ve elde tutulma metotları konusunda tecrübesizdir. Çoğu kez, sırf iktidar dinamiklerine ilişkin sezgilerden yoksun olmaları nedeniyle güçten düşerler. Hiç mücadele etmeden güçlü bir üst düzey konuma yerleştirilmek ilk bakışta umulmadık bir şans gibi gözükse de bu şans bazen kısa ömürlü olur. Bir mevkiye ulaşmak için mücadele ederken ilişki ağları oluşturur ve dışardan gelen birinin bilemeyeceği örgütsel bilgiler edinirsiniz. Bu süreç, şirket kurucularının şirketin büyümesi ve gelişmesiyle birlikte neden sıklıkla devre dışı bırakıldıklarını anlamamızı kolaylaştırır. Bu kişiler, şirketi kurmuş olmakla birlikte işe en tepeden başlamışlardır. Yönetim ilişkilerinin daha sonraları kendileri için tehdit oluşturabilecek inceliklerine karşı genellikle duyarlı değillerdir. Bu duyarsızlık da birçok yönetim manevralarının yönetilmesini güçleştirir.
Eşref Küçükateş: Şirkete ve şirket yönetimine en büyük hasar veren noktalar nelerdir?
SMMM-MBA Zeynep Odabaşı Filiz: Birisi size hiç beklemediğiniz kadar yetki ve prestij içeren bir mevki teklif ederse, neden sizi seçtiklerini, durumun ne gibi tuzaklar içerdiğini kendinize sormalısınız. Değişen koşulların; yönetim becerilerini ve ilişki ağlarını geçersiz kılmasının nedeni, yönetim dinamiklerini yeterince deneyimlemeden işbaşına getirilen yöneticilerdir. Otorite kaybına yol açan bir başka neden de yönetim makamına oturulduğunda, konumun sağladığı nimetlerin tamamının bir an önce ele geçirme arzusudur. Yönetimin ve şirketlerin sürekliliğine en büyük hasar yönetim kültürünü deneyimlemiş yöneticilerin kontrol edemedikleri duygularıdır. Kibir, imtiyaz ve sabırsızlık bir araya gelerek, yönetimdeki kişileri de şirketleri de yıkıma götürebilir.
Prof. Dr. Murat Kasımoğlu
Zeynep Odabaşı Filiz
GENEL
7 gün önceGENEL
8 gün önceSİVİL TOPLUM KURULUŞU
8 gün önceEKONOMİ
12 Aralık 2024FUAR-ETKİNLİK-TURİZM
12 Aralık 2024RÖPORTAJ
12 Aralık 2024RÖPORTAJ
12 Aralık 2024